تاریخچه
نام بهشهر پیش از دوره صفوی، تمیشان، خرگوران، نامیه، پنج هزاره، آسیابسر بوده است. چون مادر شاه عباس، بهشهری بوده، وی با مسافرت به بهشهر، این شهر را پایتخت تابستانی خود ساخته و نام آن را به اشرفالبلاد، یعنی بهترین و شریفترین شهرها، تغییر دادهاست. او، کاخها و عمارتهایی را در بهشهر بنا نهاد.
تحقیقات به عمل آمده از متون تاریخی نشان میدهد که در اواسط قرن سوم هجری قمری دین اسلام در شکل علویان در این ناحیه نفوذ یافتهاست. شهرستان بهشهر در ابتدا به عنوان یکی از روستاهای حائز اهمیت با نامهای نامیه، کبود جامه، تمیشه، قره طغان پنج هزاره، واشرف معروف بودهاست. در دوره صفویان، شکوفائی و رونق این ناحیه بیشتر گردید.
پس از احداث شهر، شاه عباس چندین هزار گرجی را به شهر اشرف کوچاند. شاه عباس هرگاه به مازندران میآمد اشرف را به دیگر نقاط آن ترجیح میداد. احتمالاً نخستین گروه نمایندگان سیاسی انگلستان در اشرف البلاد به حضور شاه عباس رسیدند. اشرف البلاد در اثر جنگهای داخلی حملات ترکمنها، افغانها و حملات سپاهیان زند صدمات فراوان دید و بهطور پی در پی تخریب شد. نادر شاه هنگامی که اعزام جنگ با لزگیها بود مدتی را در این شهر سپری کرد. محمد حسن خان قاجار علاقه زیادی نسبت به آن داشت و غالباً در این شهر اقامت میکرد، سکنه این شهر از اقوام گوناگون تشکیل شده بود، از جمله مهاجران گرجی که شاه عباس آنها را از قفقاز کوچانده بود، همچنین گروهی از خانوادههای طالشی لنکران که از سواحل دریای خزر آمده بودند و جمعی هم از ثاتها که یکی از قبایل ایرانی بود.
موقعیت جغرافیایی
شهر بهشهر مرکز شهرستان بهشهر، یکی از شهرستانهای استان مازندران است که از شمال به خلیجِ میانکاله، از شرق به شهرستانِ گرگان، از جنوب به دامنههای البرز و شهرستانِ دامغان و از غرب به شهرستانِ ساری و نکا محدود میشود. بهشهر به دلیلِ آبوهوای معتدل و بسیار مطبوعش، در طولِ تاریخ همواره موردِ توجّهِ گردشگران، دلباختگانِ طبیعت و شاهان و خوانینِ محلّی بودهاست و وجود کاخهای متعدد در این منطقهٔ دیدنی از استان مازندران؛ گواهی برای این ادعاست.
زبان محلی مردم بهشهر زبان مازندرانی است اما معمولاً به زبان فارسی صحبت میکنند. طبق آخرین سرشماری جمعیت بهشهر در سال ۱۳۹۵ بالغ بر ۱۶۸،۷۶۹ نفر میباشد . بهشهر یکی از قدیمیترین شهرهای ایران است. از محلات این شهر میتوان به زیروان، قائم، گرجی محله، فراش محله، نقاش محله، بازار محله، گرائیل محله، قنبرآباد، کشتارگاه، فرهنگیان، فرودگاه، گلستان، گلشهر، ۱۷ شهریور، نواب صفوی، کوهی خِیل، شهید مدنی و شهید سازگار اشاره کرد.
اماکن تاریخی ، تفریحی و گردشگری
باغ تاریخی عباس آباد :
باغ عباسآباد از بناهای دوران صفویه است. پادشاهان صفوی از آنجا بهعنوان ییلاق استفاده میکردند باغ دارای بنایی تاریخی و باشکوه است. این مکان که به دستور شاه عباس اول، امروزه یکی از جاهای دیدنی زیبا و معروف بهشهر است. پادشاهان صفوی از باغ عباس آباد بهعنوان ییلاق استفاده میکردند و باغ دارای بنایی تاریخی و باشکوه است. باغی با قرینههای معماری و با داشتن دریاچهای بزرگ نمادی از باغهای ایرانی است و شکوه و زیبایی خاصی دارد. عباسآباد از باغهای تاریخی ایرانی است که در میراث جهانی یونسکو ثبت است.
در این باغ بزرگ سد که جزو جاهای دیدنی عباس آباد بهشهر به حساب میآید، دریاچه، حمام، برج آجری و آسیاب آبی ساخته شده است. عباس آباد تنها باغ غیر کویری ایران است. باغ عباس آباد در فاصله زمانی نیم ساعته از مرکز شهر قرار دارد. این مجموعه تاریخی شامل سد عباس آباد، دریاچه سد، مخزن، آسیاب آبی، برج آجری، سکوهایی برای کمپینگ، تفریحاتی نظیر قایق سواری، اسب سواری و همچنین رستوران های خوب می باشد.
مجموعه تاریخی عباس آباد در استان مازندران، در فاصله ۹ کیلومتری شهرستان بهشهر قرار دارد .
باغ چهل ستون :
باغ چهل ستون اشرف را بیشتر به اسم پارک ملت می شناسند. این باغ از مهمترین جاهای دیدنی بهشهر به شمار میرود و بهترین مکان برای تفریح، قدم زدن و رفع خستگی همین باغ شاه است که می توانید علاوه بر بازدید از فضای سبز باغ، عمارت تاریخی را نیز مشاهده کنید.
پوشش گیاهی، گیاهان رنگارنگ، فضایی ساده ولی باشکوه، به همراه یک بنای تاریخی، باغ چهلستون اشرف را به یکی از زیباترین دیدنی های بهشهر تبدیل کرده است.
کاخ صفی اباد :
کاخ صفی آباد در زمان صفویه ساخته شد و بعد از آن در دوران پهلوی و به دستور رضا شاه بازسازی شد. این کاخ زیبا در بالای کوهی بلند بنا شده است که باعث میشود هم از همه نقاط شهر، عمارت دیده شود و هم از بالای کاخ با نمایی زیبا تمام شهر دیده شود. این کاخ زیبا که جزو جاهای دیدنی عباس آباد بهشهر میباشد، در حال حاضر جاده ای که به این عمارت ختم می شود به منطقه ای نظامی تبدیل شده و متاسفانه امکان بازدید از این کاخ را ممنوع کرده است.
عمارت صفیآباد در سال ۱۳۱۰ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. عمارت صفیآباد روی کوه بلند و سرسبزی قرار گرفته و جلوهی زیبایی به منطقه داده است.
اگرچه این منطقه به این منطقهای نظامی تبدیل شده و شما نمیتوانید از نزدیک شاهد این یادگاری از دوران باشکوه صفویه باشید، ولی امکان دیدن آن از جای جای بهشهر وجود دارد و همین ملاقات از دور هم خالی از لطف نیست.
قبرستان سفیدچاه :
اولین قبرستان مسلمانان در ایران که از زمان تیموریان ساخته شده، قبرستان سفید چاه است که به گورستان سپید نیز شهرت دارد. محلی ها داستان های عجیب و شگفت آوری درباره این گورستان نقل می کنند مانند اینکه خاک سفید روستا از پوسیدگی اجساد مردگانشان جلوگیری می کند.
در این قبرستان به علت وجود آهک در خاک باعث میشود که اجساد دیرتر تجزیه شوند. وجود مقبرههایی با شکلهای عجیب و قابل توجه باعث شده بازدیدکنندگان زیادی به این گورستان مراجعه کنند.
روستای یخکش ، دهکده ی مرزبان ها :
جمعیت این روستا متشکل از چندین طایفه است که به دستور شاه عباس صفوی برای مرزبانی به این منطقه کوچ کردهاند. در گذشته اهالی روستا برای کسب درآمد یخهای رودخانه را در شهر بهفروش میرساندند، به همین دلیل این روستا را یخکش نامیدهاند. در این روستا شکار ممنوع است و به دلیل داشتن چشمهها و طبیعتی زیبا مقصد بسیاری از مسافران است.
با سفر به بهشهر مکان های گردشگری و جاذبه های توریستی و تفریحی گلوگاه نیز بهراحتی در دسترس شماست و میتوانید مکانهای جذاب این منطقه را هم از نزدیک ببینید.
باغ چشمه عمارت :
علت نامگذاری این بنا، جوشیدن چشمه ای از زمین طبقه همکف این عمارت تاریخی است. این عمارت علاوه بر ظاهر زیبا، سیستم آبرسانی جالبی نیز دارد که بدون پمپ آب را بالا آورده و در نهر ساختمان روان می کرده است. این عمارت نیز مربوط به دورهی صفوی بوده که در فاصلهی ده دقیقهای از مرکز شهر بهشهر قرار گرفته و از جاهای دیدنی بهشهر میباشد.
معماری این بنا به صورت دو طبقه بوده و هماکنون طبقه همکف و بخشی از طبقه نخست آن باقی مانده است. یکی از ویژگیهای منحصربهفرد معماری این بنا سیستم آبرسانی آن است که هنر معماران ایرانی، بهویژه دورهی صفوی را به نمایش میگذارد. در میانهی طبقه همکف یک چشمه وجود دارد. با استفاده از تنپوشههای سفالی، آب به حوضچههای طبقه نخست هدایت شده و پس از سرریز به شکل آبشار به چشمهی طبقهی همکف و حوضهای پیرامون بنا سرازیر میشده است.
این ویژگیها بنای چشمه عمارت را در گروه بهترین نمونههای معماری ایرانی قرار میدهد.
سایت موزه گوهرتپه :
موزهها بهترین گزینه برای آشنایی با تاریخ، فرهنگ و پیشینهی مردم شهرهای گوناگون است. اگر به تاریخ و بازدید از یادگاریهای کهن علاقه دارید و میخواهید با دیرینه بهشهر آشنا شوید، پیشنهاد میکنیم سری به یکی دیگر از جاهای دیدنی عباس آباد بهشهر به نام سایت موزه گوهرتپه بزنید. گوهرتپه یکی از استقرارگاه های انسان های اولیه (پیش از تاریخ ایران) در دوران مس و سنگ و تقریبا ۳۵۰۰ سال قبل از میلاد شکل گرفته است. امروزه در این محل با کمک سازمان میراث فرهنگی موزه سرباز باستان شناسی افتتاح شده است. موزه گوهرتپه در فاصله زمانی ۲۰ دقیقه ای از مرکز شهر بهشهر قرار دارد.
آبشار اسپه او :
آبشار اسپه او به معنای آب سفید است. آبشار اسپهاو در ارتفاعات البرز با ۷ طبقه پلکانی نمایی چشمنواز را به تصویر کشیده است. سرچشمه آبشار در کوه سیاخانی و زیر درختی کهنسال قرار دارد. اسپهاو پس از طی ارتفاعی بسیار زیاد به حوضچههای آهکی میریزد. سراسر مسیر آبشار از خزه پوشیده شده است. این آبشار با ارتفاع حدود ۱۰۰ متر از چشمه ای که از شکاف سنگی زیر درختی کهنسال می جوشد، سرچشمه می گیرد. آبشار اسپه او در ۳۰ کیلومتری بهشهر به سمت کردکوی در نزدیکی پاسند واقع شده است.جنگلنوردی و راهپیمایی در مسیر این جنگل، آبشار و رودخانه تجربهای دلنشین است.
غار باستانی هوتو و کمربند :
غار باستانی هوتو و کمربند از جاذبههای طبیعی و جاهای دیدنی بهشهر هستند که سالانه گردشگران و طبیعتدوستان فراوانی را بهسوی این شهر میکشانند. این دو غار در پایان جادهای زیبا که چشمانداز فوقالعادهای از شهر دارد، در یک مجموعهی رفاهی تفریحی قرار گرفتهاند. قدمت غارهای هوتو و کمربند به بیش از ۷۰۰۰ سال می رسد. این غارها مربوط به زمان انسان های اولیه و انسان هوتو می باشد. جالب است بدانید بخشی از فیلم افعی با بازی جمشید هاشم پور نیز در این غار فیلم برداری شده است. این غار در نزدیکی دهکده تریجان درحدود دو کیلو متری غرب بهشهر واقع شده است.
در این مجموعه امکانات رفاهی مناسبی وجود دارد و هر کدام میتوانند خاطرات خوشی برای شما رقم بزنند. وجود باغهای گوناگون، آلاچیقهای باصفا و… آن هم در کنار دو غار طبیعی که دیرینهای ۷ هزار ساله دارند، منجر به پیدایش منطقهای شگفتآور شده است. یادتان باشد حتما از آن دیدن کنید!
آتشکده کوهستان :
آتشکده کوسان واقع در بهشهر از زمان ساسانیان برجای مانده است. این آتشکده مربوط به سده های اولیه دوران های تاریخی پس از اسلام است که در روستای کوهستان واقع شده. این آتشکده در ۲۵ اسفند سال ۱۳۸۰ به عنوان یکی از آثار ملی به ثبت رسیده است.
آبشار سنگ نو :
آبشار سنگ نو که در منطقه جنوبی بهشهر واقع شده یکی از زیباترین جاذبه های گردشگری بهشهر است. به دلیل فشار زیاد آب یک حوض سنگی یا به اصطلاح مازنی ها یک نور سنگی در زیر آبشار درست شده است که به آن سنگ نور می گویند. پوشش گیاهی این منطقه اغلب درختان بلوط وحشی، انجیلی، ممرز و انواع سرخس است.
تالاب میانکاله :
اگر اهل طبیعت گردی باشید، حتما از دیدن تالاب میانکاله ذوق زده خواهید شد. تالاب میانکاله یکی از بکرترین جاذبه های گردشگری بهشهر است. دیدن پرنده هایی که در این محدوده زندگی می کنند، اتفاقی است که برای هر کسی رخ نمی دهد. فقط در اطراف تالاب میانکاله است که می توانید سیلی از فلامنیگوها را ببینید.
تالاب میانکاله که با نام میان قلعه هم شناخته می شود، مساحتی در حدود ۷۰ هزار هکتار دارد. پرنده های مهاجر مختلفی در فصل پاییز، از مناطق سردی مثل شمال روسیه و سیبری پرواز می کنند تا به تالاب میانکاله برسند. فلامینگو، عقاب دریایی دم سفید، پلیکان و انواع مرغابی و قو از جمله این پرندگان مهاجر هستند.
به طور کلی بیشتر از ۶۰ درصد پرنده های مهاجر خاورمیانه، تالاب میانکاله را برای زندگی در فصل زمستان انتخاب می کنند. همین مسئله باعث شده این تالاب حتی برای سازمان یونسکو هم پراهمیت شود. تالاب میانکاله همراه با ۱۲ منطقه دیگر در کشورمان به عنوان ذخیره بین المللی زیست کره یونسکو شناخته می شوند. ارسباران در آذربایجان شرقی، جنگل حرا در تالاب خورخوران هرمزگان و دریاچه هامون در سیستان و بلوچستان، از دیگر نقاط ذخیرهگاه در ایران به شمار می رود.
علاوه بر پرندگان این تالاب برای زیست ماهی ها هم اهمیت زیادی دارد. تالاب میانکاله محل پرورش گونه های مختلفی از ماهی ها هم هست. ماهی هایی مثل کپور، کفال، سفید، سوف و ماهیهای خاویاری از جمله ماهی هایی هستند که در این منطقه پرورش داده می شوند. اکثر اهالی این منطقه از طریق پرورش این ماهی ها امرار معاش میکنند. تالاب میانکاله در ۴۵ کیلومتری بهشهر، در جنوب شرقی استان مازندران قرار گرفته است.
پارک ملی پابند :
پارک ملی پابند در شهر بهشهر و نزدیک به شهر نکا واقع شده است. حضور گونههای متفاوت گیاهی و جانوری در این جنگل سبب ثبت این مکان بهعنوان پارک ملی شده است. پارک ملی پابند از مناطق حفاظت شده است. شوکا، پلنگ، خرس قهوهای، گرگ، شغال و عقاب جنگلی از گونههای جانوری هستند که در این جنگل بکر زندگی میکنند. پوشش گیاهی این منطقه نیز در نوع خود کمنظیر است. درختچهها، گیاهان علفی و بوتهای تشکیل دهنده پوشش جنگلی این ناحیه هستند.
دریای چهارفصل یا دریای آرام:
از دیگر جاذبه های گردشگری طبیعی بهشهر می توانیم دریای چهار فصل را به شما معرفی کنیم. احتمالا الان در ذهنتان سوال شده که چرا نام این دریای کشورمان را تا به حال نشنیده ایم؟! خب کلمه دریا کمی برای این پدیده طبیعی اغراق آمیز است اما در کل می توان نام دریا را هم برای آن استفاده کرد. البته اهالی بهشهر به دریای میانکاله دریای کوچک هم می گویند.
دریای چهار فصل بهشهر در واقع همان امتداد بریدگی زیر دریای مازندران است که شبه جزیره میانکاله را در برگرفته است. حضور شبه جزیره میانکاله در دریای چهار فصل باعث شده امواج این دریا آرام و کوچک باشند. به همین دلیل این دریا را به نام دریای آرام نیز می شناسند.
این مورد از دیدنی های شهر بهشهر دارای حالوهوا و چشمانداز خیرهکنندهای است. این منطقه همچنین رستوران و قهوهخانههای گوناگونی نیز دارد تا گردشگران بتوانند سفری راحت و بهیادماندنی داشته باشند.
اطراف این دریا چند رستوران و قهوه خانه برای راحتی بازدیدکنندگان و مسافران بهشهر وجود دارد.دریای چهار فصل در کیلومتر ۱۲ جاده ای معروف به جاده دانشگاه علم و صنعت واقع شده است.
جنگل حفاظت شده هزارجریب :
درست است که بهشهر جاذبه های گردشگری زیادی دارد، اما جنگل های هزار جریب از آن مواردی است که هر جایی پیدا نمی شود. گونه های گیاهی و درختانی که در این جنگل زندگی می کنند، جنگل هزار جریب را در مقایسه با دیگر جنگل های ایران متمایز کرده است. درختان مختلفی از جمله راش، انجیلی، ممرز، بلوط و شیردار در این جنگل زندگی می کنند.
جنگل های هزارجریب جزو مناطق محافظت شده شهرستان های نکا، بهشهر، گلوگاه و کردکوی قرار دارد. گونه های جانوری خاصی مثل شوکا و پازن در این جنگل زندگی می کنند که ارزش زیادی در سطح جهانی دارند. این جنگل در هر فصلی از سال زیبایی خاص خودش را دارد، اما در بهار به حد اعلای خود میرسد.
خانه احمدعلی خان هزارجریبی :
بهشهر دارای عمارتها و یادگاریهای تاریخی بسیاری است و خانه احمد علی خان هزار جریبی یکی دیگر از آنها است. این مورد از جاهای دیدنی بهشهر در بخش یانه، روستای سرخ گریوه قرار گرفته است.
از ویژگیهای ظاهری این بنا میتوان به نمای آجری با پلان مستطیلشکل، سقف سفالپوش و دو ورودی در طرفین اشاره کرد که همگی نمایانگر سبک معماری ویژهی دوران قاجار است. تزئینات این بنا شامل گل و برگهایی است که با مواردی مانند رنگ و روغن درست شدهاند.
بندر امیرآباد :
بندر امیرآباد با گسترهی ۱۲.۵ کیلومتر مربع در شمال شهرستان بهشهر قرار دارد. این بندر با توجه به مقدار تخلیه و بارگیری کالاها در سال ۹۸، پس از بنادر شهید رجایی، امام خمینی و قشم چهارمین بندر بزرگ ایران و بزرگترین بندر در کرانهی دریای مازندران نام گرفت.
بندر امیرآباد که بزرگترین بندر نسل سوم حاشیه دریای خزر محسوب میشود، مناظر بسیار ویژهای دارد و بدون شک باید در فهرست دیدنی های شهر بهشهر قرار بگیرد.
خانه شهریاری :
برای آخرین مورد از دیدنی های شهر بهشهر ، خانه شهریاری را در نظر گرفتهایم که یکی دیگر از یادگاریهای دوران قاجار است. این اثر نیز در سال ۱۳۸۱ در فهرست آثار ملی ایران ثبت شد و سالانه میزبان گردشگران و مسافران بسیاری است که بهشهر را برای خوشگذرانی و سفر انتخاب میکنند.
این خانهی قدیمی که معماری ویژهای دارد، در واقع مقر حکومت سردار رفیع یانه سری بوده، و دارای ارزش تاریخی بالایی است. اگر به دیدن آثار کهن ایران علاقه دارید، پیشنهاد میکنیم از خانه شهریاری نیز دیدن کنید.
مراکز اقامتی بهشهر
هتل عباس آباد بهشهر : هتل آپارتمان عباس آباد در سال ۱۳۹۳ افتتاح گردیده است از مزایای اقامت در این هتل آپارتمان می توان به بهره مند شدن از طبیعتی زیبا و دسترسی آسان به پارک زیبای ملت کاخ تاریخی صفی آباد(کاخ مادرشاه عباس) دریاچه شگفت انگیز عباس آباد اشاره کرد این هتل آپارتمان با پرسنلی مجرب و آموزش دیده و با امکانات رفاهی با افتخار آماده میزبانی از شما میهمانان گرامی میباشد.
آدرس : کیلومتر۳ جاده بهشهر به گرگان, روبروی روستای سارو ، شماره تماس 01134645141
هتل اشرف بهشهر : هتل دوستاره بهشهر با ۴۰ سال سابقه خدمتگزاری در زمینه هتلداری با پرسنلی مجرب و آموزش دیده آماده پذیرایی و خدمت رسانی به شما عزیزان میباشد.
آدرس : بهشهر - بلوار شهید هاشمی نژاد - ابتدای خیابان قائم ، شماره تماس 01134564177
هتل مروارید صدرا :
هتل مروارید صدرا اولین هتل ساحلی مازندران از شرق کشور بـا ۵ هکتـار مسـاحـت در کنار ساحل زیبای خزر واقع شده که دارای امکـانـات ویژهای نظیر ۲۰۰۰ متر فضای شهر بازی و بـادی، دریـاچـه خصـوصـی و آلاچیقهـای سـاحلـی آماده پذیرایی از میهمانان گرامی میباشد.
آدرس : بهشهر، جاده نیروگاه، جنب شرکت نفت خزر ، شماره تماس 01134622295